ورق اسیدشویی چیست؟
ورق اسیدشویی از پرکاربردترین ورقها در صنعت میباشد. این ورق از ورق سیاه (نورد گرم دیده) ساخته میشود. اسید شویی فولاد به یک عملیات برای حذف ناخالصیها، زنگ زدگی و خوردگی از سطح مواد گفته میشود.
به طور کلی هدف از انجام این عملیات، رسیدن به کیفیت سطحی مطلوب برای ورود به عملیات نورد سرد و تولید ورق روغنی میباشد.
در طول فرآیند کار گرم، یک لایه اکسید بر روی سطح فلز گسترده میشود. قرار گرفتن در معرض اکسیژن هوا، لایه های اکسید و چربی را روی سطح فولاد ایجاد میکند. این چربیها و آلودگیها، به کمک نوعی اسید که اغلب اسید کلریدریک است، از ورق زدوده میشود.
به این فرآیند اسیدشویی یا فلاکسینگ و به ورق حاصل از این فرآیند ورق اسیدشویی گفته میشود. به کمک این فرآیند زغالهای سطحی و مقداری از ناخالصیهای سطح آن حذف و در نتیجه سطح ظاهری ورق براق میشود.
ورق اسیدشویی ( SW22 – STW22)
ورق اسیدشویی (STW22-SW22)
ورق اسیدشویی شده از ورقهای گرم تولید میشود.
این ورق طی پروسه ایی اسیدشویی میشوند و زغالهای سطحی ورق و مقداری از ناخالصیهای آن گرفته میشود. ظاهری براقتر از قبل پیدا می کند که از این لحاظ به ورق روغنی شباهت دارد.
ورق اسیدشویی هم به دو صورت رول و هم شیت (فابریک و برشی) در بازار وجود دارد.
ورق اسیدشویی با متریال های ST37 ، ST33 ، ST52 و با استاندارد SW22 و STW22 تولید و عرضه می شوند.
استاندارد STW22 دارای ضرفیت کششی بالاتری به نسبت استاندارد SW22 است.
این نوع ورق در ضخامت های ۱.۵ تا ۶ میلیمتر و با دو عرض ۱۰۰ و ۱۲۵ سانتی متر تولید و به بازار عرضه می شود.
روش تولید ورق اسیدشویی
بخشی از محصول نورد گرم به منظور شستشوی سطح ورق توسط اسید به واحد اسیدشویی منتقل میشود. رول ها توسط دستگاه رول بازکن به حوضچههای اسیدی انتقال می یابد و این کار باعث اکسیدزدایی شده و تمیز میشود.
این ورق ها را پس از تمیزشدن از حوضچههای اسیدی خارج کرده و با آب شستشو میدهند؛ سپس از محفظه گرم میگذرد تا خشک شود. در آخر هم به صورت اول کلاف پیچ به واحد نورد سرد منتقل میشود.
علت اسیدشویی ورق های سیاه
عمدتاً دو علت برای اسیدشویی ورق های سیاه وجود دارد که به این دو منظور این فرآیند انجام می گیرد:
اولین مورد بهتر کردن کیفیت سطح ورق های سیاه است که در اثر زدودن لایه های اکسیدی از روی سطح ورق ها و در حقیقت تمیز شدن سطوح آنها حاصل می گردد.
در واقع پس از فرایند اسید شویی ورق ها از سطح و شکل بهتر و گیرا تری برخوردار می شوند و می توانند برای مشتریان در بازار جذابیت بیشتری داشته باشند.
دومین علت اسیدشویی ورق های سیاه، آماده سازی آنان برای فرآیند نورد سرد می باشد.
در اکثر موارد اگر ورق ها بدون اسید شویی و اکسید زدایی نورد سرد شوند، غلطک های نورد سرد به سرعت ساییده شده و فرآیند نبرد سرد با دشواری مواجه می شود.
این موضوع به علت وجود لایه های اسیدی روی سطوح ورق است که آن را سخت و ضد سایش می کند. بدین سبب لازم است که سطح ورق ها پیش از نورد سرد حتماً از اکسید ها زدوده شده و پاک گردد.
اسیدهای مورد استفاده در روند تولید ورق اسیدشويی
اسیدهایی که در فرایند اسیدشویی ورق فولادی مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از: اسید کلریدریک (HCl)، هیدروکلریک اسید، اسید سولفوریک (H2SO4)، اسید فسفریک، اسید نیتریک و هیدروفلوئوریک اسید.
در میان اسیدهای مذکور، هیدروفلوئوریک گرانتر است. زیرا عملکرد سریعتری دارد و مقدار فولادی که طی فرایند اسیدشویی با آن از دست میرود، حدأقل است. هیدروکلریک اسید نیز در عین اینکه آسیبی به فلز وارد نمیکند، عملکرد سریعی دارد.
بزرگترین عیب اسید کلریدریک فرار بودن آن است. بنابراین، تانکهای حاوی HCl باید به خوبی آب بندی شده باشند تا اسید از دست نرود.
در عملیات اسید شوییِ پیوسته، از سه تا پنج تانک استفاده میشود. این تانکها حاوی اسید با غلظتهای متفاوت است.طول تانک ها حدود 2 تا 2.5 متر می باشد.
اینکه در روند تولید، از کدام اسید استفاده شود، به درجۀ آلیاژ ورق بستگی دارد؛ بر این اساس:
- در مورد فولادهای کربنی با آلیاژ کمتر از 6% یا 6%، اغلب از اسید سولفوریک و هیدروکلریدریک استفاده میشود.
- اگر صفحه با فولادهای کربنی با آلیاژ بیش از 6% تولید شده باشد، از اسید فسفریک، اسید نیتریک و هیدروفلوئوریک اسید استفاده شده و اسید شویی طیّ دو مرحله انجام می شود.
- در مورد پلیتهایی که از آلیاژ فولاد کروم – نیکل ساخته شدهاند، فرایند اسیدشویی با غوطه ور شدن پلیت در اسید نیتریک و هیدروفلوئوریک اسید انجام میگیرد.
مزایای HCl
- HCl اسیدی قوی است، همین باعث میشود تا مقدار زیادی آلاینده از سطح ورق حذف شود.
- استفاده از آن باعث میشود در نهایت نمک آهن کمتری بر سطح ورق رسوب کند.
- اسید شویی ورق با استفاده از اسید کلریدریک به فرایند حرارتی احتیاج ندارد و در دمای اتاق نیز قابل انجام است. در نتیجه هزینه گرمایش کاهش میباید.
معایب HCl
- بازیابی HCl فرایندی گران قیمت است.
- بالا رفتن دمای محیط در حین کار، باعث دود شدن اسید میشود.
- استفاده از HCl منیزیم بیشتری از سطح صفحۀ فولادی دفع میکند.
مزایای H2SO4
- اسید سولفوریک قابل بازیابی است و چندین بار میتوان از آن استفاده کرد.
- بالا رفتن دما نه تنها آسیبی به آن وارد نمیکند، بلکه کیفیت اسیدشویی را نیز بالا میبرد.
معایب H2SO4
- اسید سولفوریک باعث نفوذ مقدار بیشتری هیدروژن به فلز میشود و به فلز اصلی آسیب میزند.
- استفاده از H2SO4 مستلزم حرارت است.
- با تغییر دما میتوان نرخ اسید شویی را کنترل کرد.
اسید کلریدریک گرانتر از اسید سولفوریک است اما در مقابل، استفاده از آن بهتر است.
دمای کاری ورق اسیدشویی:
دمای کاری اسید کلریدریک از اسید سولفوریک است. دمای مناسب اسید کلریدریک 70 تا 80 درجه سانتی گراد است در حالی که برای اسید سولفوریک 100تا 105درجه سانتی گراد است.
بزرگترین مشکل اسید کلریدریک نسبت به اسید سولفوریک، فرار بودن آن است بنابراین تانک های اسید شویی حاوی اسید کلریدریک باید به خوبی آب بندی شوند تااز فراراسید جلوگیری شود.
ورق اسیدشویی بین ورق سیاه (ورق آهن) و ورق گالوانیزه است.
در فرایند ورق اسیدشویی ، چربی زدایی می شود تا وارد خط گالوانیزه شود. ورق اسیدشویی بیشتربرای کارخانه های که ورق را گالوانیزه می کنند و نیز کارخانجاتی که پس از تولید قطعات فرایند تکمیلی (مانند رنگ کاری) بر روی آن انجام می دهند، به کار می رود.
ورق های اسیدشور فابریک دارای ابعاد زیر هستند:
- ورق اسیدشویی شده ۱۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر
- ورق اسیدشویی شده ۱۲۵۰*۲۵۰۰ میلی متر
- وزن ورق های اسیدشویی مانند ورق های نورد گرم (سیاه) می باشند.
کاربردهای ورق اسیدشویی
ورق اسید شویی ورقی است که دارای سطحی تمیز، درخشان و عاری از هرگونه آلودگیها میباشد. چنین سطحی قبل از انجام هر عملیاتی روی ورقها مورد نیاز است. به همین دلیل این نوع ورق ماده اولیه مورد نیاز برای بسیاری از انواع ورقهای فلزی است.
برای مثال در کارخانههای تولید ورق گالوانیزه از این محصول استفاده میشود. همچنین در همه کارخانههایی که فرآیند تکمیلی پس از تولید مانند رنگکاری نیاز است، از این ورق استفاده میشود. در زیر کاربردهای دیگر این ورق عنوان شده است.
- صنایع لوله سازی مانند صنابع تولید لولههای انتقال آب، نفت و گاز
- صنایع اتوموبیل سازی: در ساخت قطعاتی از خودرو از جمله رینگ و شاسی از ورقهای سخت و ضدسایش اسید شویی استفاده میشود که میبایست دارای کیفیت SAPH370-SAPH310 تا SAPH440 باشند.
- تولید مخازن تحت فشار و مخازن مایعات و گازها
- صنایع ساختمانسازی برای تولید لوله و پروفیل
- تولید محصولات گالوانیزه
- شکلدهی سرد و کشش عمیق سیلندر گاز
قیمت ورق اسیدشویی
ورق اسید شویی یک صفحه فلزی با ضخامت 1.5 تا 6 میلیمتر است که از آلیاژ فولاد در گریدهای مختلف از جمله St37، Sw22، STw22 تولید میشود. قیمت ورق اسید شویی بسته به کارخانه تولید کننده، ضخامت و ابعاد ورق، گرید آن و نوع اسیدی که در زمان تولید استفاده میشود، متغیر است.
از کاربردهای این پلیت میتوان به استفاده از آنها در کشتیسازی و ساخت مخازن نفت و گاز اشاره کرد. همچنین گزینه خوبی برای فرمدهی سرد در صنعت هستند.
بسته به آلیاژ فولادی که در ساخت این پلیتها استفاده شده است، از اسیدهای مختلفی برای فرایند اسیدشویی استفاده میشود. اسید سولفوریک، هیدروکلریدریک و هیدروفلوئوریک از جمله اسیدهایی هستند که در این فرایند مورد استفاده قرار میگیرند.
قیمت روز ورق اسیدشویی
قیمت روز ورق اسیدشویی به طور کلی به عوامل بسیار مختلفی بستگی دارد و در صورتی که از طریق سایت های مختلف لیست قیمت های روزانه این محصول را دیده باشید، بیشتر متوجه این موضوع شده اید که قیمت های این محصول به صورت روزانه تغییر می کند.
در ادامه مواردی را که بیشترین تاثیر را بر روی تغییرات قیمت ورق اسیدشویی دارند را خدمت شما معرفی می کنیم: اولین موضوعی که به طور کلی بر روی قیمت محصول مورد نظر شما تاثیر دارد ضخامت و اندازه ورق است.
شرایط اقتصادی و سیاسی مانند بالا رفتن نرخ دلار نیز، باعث می شود که بسیاری از مواد اولیه موردنیاز برای تولید ورق اسید شویی گران تر از حد معمول به دسته تولیدکنندگان داخلی ما برسند، از طرفی وجود تحریم های مختلف باعث ایجاد شرایط متفاوتی در بازههای زمانی مختلف میشود.