میلگرد آجدار چیست ؟
میلگرد آجدار یکی از مهم ترین مقاطع آهنی می باشد که در بسیاری از صنایع از جمله صنعت ساختمان کاربرد دارد. میلگردهای آجدار در انواع متفاوتی تولید می شوند که تفاوت آن ها در میزان آج روی میلگرد ها می باشد.
میلگرد های A3 و A4 بیشترین میزان آج را دارا هستند که اغلب در ساخت تیرچه بتی، اسکلت فلزی، ساخت فوندانسیون و… استفاده می شود. این میلگرد ها بدلیل مقاومت بالا و خشک بودن، قابلیت خمکاری و جوشکاری ندارند.
از دیگر انواع میلگرد آهن می توان به سری A2 اشاره نمود که در مقایسه با دو نوع بالا دارای آج کمتری می باشد. از این نوع میلگرد ها بدلیل وجود آج کمتر و همچنین قابلیت خمکاری و جوشکاری در آن ها اغلب برای ساخت خاموت،رابیتس و… استفاده می شود.
میلگرد آجدار A1 که در بازار با نام میلگرد ساده نیز شناخته می شود بدون آج می باشد. که بهترین نوع میلگرد برای جوشکاری و خمکاری است.
کارخانه های ذوب اهن اصفهان، میلگرد امیرکبیرخزر، کارخانه ظفربناب، کارخانه سیادن ابهر، میلگرد شاهرود و… همگی تولید کننده میلگرد های آجدار بوده که اغلب A2 و A3 تولید می کنند. کارخانه کویر کاشان یکی از تولید کنندگانی است که همه انواع میلگرد را در خط تولید خود دارد.
میلگرد آجدار براساس قطر طبقه بندی می شوند. از قطر 8 میل تا 40 میل میلگرد ها تولید می گردند. ضخامت 8 تا 12 میل اغلب از نوع A2 ساخته می شوند. اگرچه میلگرد 10 و 12 A3 نیز در بازار یافت می شود. تا ضخامت 32 میل A3 بوده و تا 40 میل آن از نوع A4 تولید می شود.
میلگرد آجدار به دو صورت شاخه و کلاف در خط تولید قرار میگیرند. بدین صورت که میلگرد های 8 میل به بالا با توجه به ضخامت بالایی که دارند تنها بصورت شاخه تولید می گردند که استاندارد طول شاخه هایشان 6 متر می باشد.
میلگرد آجدار 8 میل به پایین که 6.5 می باشد بصورت کلاف تولید میگردد و بصورت طول درخواستی به دست مصزف کننده می رسد.
ویژگی‌های میلگرد آجدار
این میلگردها قابلیت خم شدن تا ۱۸۰ درجه را بدون ترک خوردگی یا شکستگی دارند. ویژگی‌های ساختاری آنها امکان جوش دادن آنها را با فلاش الکتریکی نظیر جوش قوسی و جوش لب به لب، ایجاد کرده است.
میلگرد آجدار در جایی که احتمال ترک خوردگی بتن وجود دارد، در مقایسه با میلگردهای تابیده، سطح آجدار، پیوستگی بهتری را با سیمان ایجاد می‌کند و باعث می‌شود ظرفیت تاب آوری کلی سازه، توسعه یابد و نیازی به استفاده از قلاب‌های انتهایی برای آنها وجود نداشته باشد.
از این رو، استفاده از آنها هزینه تقویت و استحکام سازه را تا ۳۰ تا ۴۰ درصد، کاهش می دهد و باعث می‌شود این محصولات، به صرفه تر از محصولات مشابه باشند.
غالباً میلگردهای آجدار، از فولاد حرارت دیده ساخته شده اند که باعث می‌شود نسبت به زنگ زدگی غیر مستعد شوند. این ویژگی بسیار مهم است چرا که با توجه به اینکه زنگ زدگی، حجم بیشتری را نسبت به فولادی که از آن شکل گرفته، اشغال می‌کند، بتن اطراف آن، فشار شدیدی را متحمل می‌شود که باعث ترک خوردگی، پوسته پوسته شدن و در نهایت شکست سازه می‌شود.
به علاوه، خم کردن، فیکس کردن و بازرسی میلگردهای آجدار، بسیار ساده است و باعث کاهش هزینه‌های نیروی کار می‌شود، این میلگردها را می‌توان برای تمام انواع اصلی سازه‌های بتنی تقویت شده، مورد استفاده قرار داد. همچنین میلگردهای آجدار، مانند تمام محصولات متالیک دیگر، می‌توانند به عنوان اوراق ضایعات، بازیافت شوند.
تفاوت میلگرد ساده و میلگرد آجدار
میلگرد ساده
جنس میلگرد ساده از فولاد نرم است. سطح فولاد نرم، صاف بوده و شکل آن مدور است که در سایزهای مختلفی از ۶ میلیمتر تا ۵۰ میلیمتر در دسترس هستند. میلگرد ساده از استاندارد A۱ پیروی می کنند و لذا به این نام نیز شهرت دارند.
از آنها برای اهداف خاصی نظیر جوشکاری و آهنگری و در جاده‌ها و باند فرودگاه‌ها استفاده می‌شود اما استفاده از میلگردهای ساده، برای سازه‌هایی نظیر پل‌ها و دیگر سازه‌های سنگین، توصیه نمی‌شود.
میلگرد آجدار
میلگرد آجدار، دارای آج، برآمدگی یا دندانه‌هایی در سطح خود است که مشکل اساسی فولاد نرم را در میلگردهای ساده که ناشی از لغزندگی آنها است، کاهش می دهد و پیوستگی خوبی را بین بتن و میلگرد ایجاد می‌کند.
خاصیت کششی این میلگردها در مقایسه با میلگردهای دیگر، بالاتر است و در مقاطعی بین ۶ تا ۵۰ میلیمتر تولید می‌شوند.
میلگردهای آجدار، به ترتیب سختی در سه طبقه استاندارد A۳، A۲ و A۴، در دسترس هستند. میلگردهایی که طبق استاندارد A۲ تولید می‌شوند، در رده S۳۴۰ قرار دارند.
این میلگردها از نظر مقاومت، سطح بالاتری نسبت به میلگردهای ساده (A۱) دارند. شکل آج در میلگردهای A۲ به صورت مارپیچی و در میلگردهای A۳ به صورت ضربدری بوده و انعطاف میلگرد A۲ بیشتر از میلگرد A۳ است.
قابل ذکر است که انجام عملیات جوشکاری روی میلگردهای A۲ و A۳ ممنوع است. میلگردهایی که طبق استاندارد A۴ تولید می‌شوند، در رده میلگردهای سخت قرار داشته و به عنوان میلگرد S۵۰۰ شناخته می‌شوند.
این میلگردها مقاومت بیشتری نسبت به رده‌های قبلی دارند و قیمت آنها نسبت به انواع دیگر میلگرد آجدار، بیشتر است.
میلگرد اجدار A2
میلگرد A2 که به عنوان میلگرد نیمه سخت با آج ساده نیز شناخته می شود، در کلاس فولاد S340 قرار می گیرد. از نظر شکل ظاهری محور طولی بوده و دارای یک سری دور پیچ در اطراف این محور می باشد.
میلگرد اجدار A3
میلگرد آجدار A3، مانند A2، از فولاد نیمه سخت ساخته شده است، با این تفاوت که A2 شکل آج ساده ای دارد، در حالی که A3 دارای آج پیچیده است.
میلگرد اجدار A4
میلگرد آجدار A4 با ظرفیت تولید ۵۰۰ و ۵۲۰ نیز اخیراً در ایران از فولاد سخت و بادوام تولید می شود و محصولی جامد محسوب می شود. رده استحکام آن S500 است و شکل آج این نوع میلگرد در مقایسه با محور طولی بیشتر شبیه آج مرکب است.
مشخصات میلگرد آجدار
مشخصات این پروفیل قطر، وزن و طول می باشد. لازم به ذکر است که سایز میلگرد بر اساس قطر آن بر حسب میلی متر تعیین می شود و این محصول مطابق با استانداردهای ملی از ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸ تا ۴۰ میلی متر و در شاخه های ۶ و ۱۲ متر می باشد.
معرفی کاربردهای میلگرد آجدار
این پروفیل بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان دارد و از این نوع آرماتورهای فولادی برای افزایش مقاومت سازه های بتنی ۳۰ تا ۴۰ درصد استفاده می شود.
فولاد دارای ضریب انبساط طولی ۰.۰۰۰۰۱۲ که تقریباً برابر با ضریب انبساط خطی بتن (۰.۰۰۰۰۱ تا ۰.۰۰۰۰۱۵) است و همچنین ضریب ارتجاعی آن متناسب باضریب ارتجاعی بتن و مزایای دیگری مانند در دسترس بودن، شکل پذیری و … است. مناسب ترین عنصر برای افزایش مقاومت کششی، مقاومت خمشی و انعطاف پذیری بتن مسلح (سازه بتنی مقاوم در برابر زلزله) در سازه های بتنی استفاده می شود.
از آنجایی که بتن از مقاومت فشاری بالایی برخوردار است، استفاده از آن برای قطعات فشرده مانند ستون ها و قوس ها بسیار مناسب است. اما به دلیل مقاومت کششی کم و شکنندگی نسبتاً زیاد بتن، استفاده از آن محدود به قطعاتی است که به طور کامل یا موضعی در معرض کشش هستند. برای رفع این محدودیت، اعضای بتنی با قرار دادن آرماتورهای فولادی (میلگرد) در آنها تقویت شده و جسم مرکب حاصل از ترکیب این دو را بتن مسلح می نامند.
میلگرد آجدار برای تقویت پل ها، ساختمان ها و سدها استفاده می شود. کاربرد اصلی این پروفیل در تقویت بتن یا تولید بتن مسلح است. اگرچه بتن مقاومت فشاری بالایی دارد، اما مقاومت در برابر نیروهای کششی یکی از نقاط ضعف آن است.
به همین دلیل از این پروفیل استفاده می شود که در آن آج روی سطح چسبندگی بیشتری به بتن ایجاد می کند تا عملکرد بتن را بهبود بخشد و مقاومت کششی آن را افزایش دهد.استفاده گسترده از این پروفیل در صنعت ساختمان تاثیر بسزایی بر قیمت میلگرد ساده و آجدار در بازار مسکن داشته است. میلگرد ساده علاوه بر میلگرد اجدار در صنعت ساختمان نیز کاربرد فراوانی دارد.
تفاوت میلگرد ساده و آجدار از لحاظ ابعاد
ابتدایی ترین فرق میلگرد ساده و آجدار در سایز آن هاست. در حالت کلی، انواع میلگرد ساده در ابعاد 5.5 تا 20 میلی متری و میلگردهای آجدار در ابعاد 5.5 تا 40 میلی متری مورد استفاده قرار می گیرند.
فرق میلگرد ساده و آجدار از لحاظ کاربرد
میلگردهای ساده و آجدار از لحاظ کاربرد نیز تفاوت های زیادی دارند. به طور کلی، میلگردهای ساده بیشتر در موارد صنعتی به کار می روند. این در حالی است که میلگردهای آجدار بیشتر در ساختمان سازی کاربرد دارند.
به عنوان مثال میلگردهای ساده برای ساخت خاموت، میلگرد زیگزاگ، انواع پیچ و مهره و برخی از اتصالات صنعتی به کار می روند. همچنین این نوع میلگرد در آهنگری و جوشکاری نیز کاربرد دارد؛ چراکه برش و خم کردن آن نسبت به سایر انواع میلگردها ساده تر است.
از میلگردهای ساده به عنوان دورپیچ در آرماتوربندی و به عنوان میلگرد حرارتی در سقف های تیرچه بلوک نیز استفاده می شود. بهتر است بدانید که استفاده از میلگرد ساده در سازه های سنگین توصیه نمی شود.
همانطور که اشاره کردیم، استفاده از میلگردهای آجدار در ساختمان سازی رایج است. از جمله کاربردهای این نوع میلگرد در این حوزه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• بتن ریزی دیوارها
• افزایش مقاومت بتن
• تقویت فونداسیون
• افزایش نیروی برشی
• بتن ریزی کف سازه
همانطور که گفتیم، میلگردهای A3 و A4 بیشترین میزان آج را دارند و به همین علت هم برای ساخت اسکلت فلزی و تیرچه بتنی به کار می روند. یکی دیگر از فرق های میلگرد ساده و آجدار در این مورد است که میلگردهای آجدار از مقاومت بالایی برخوردار بوده و مانند میلگردهای ساده قابل برش کاری و خم شدن نیستند. این ویژگی باعث می شود تا از میلگردهای آجدار در صنعت جوشکاری استفاده نشود.
لازم به ذکر است که میلگردهای آجدار در برابر زنگ زدگی مقاوم هستند؛ چراکه از فولاد حرارت دیده ساخته شده اند.
” میلگردهای ساده در مقایسه با میلگردهای آجدار از میزان کربن کمتری در ترکیبات خود برخوردارند و به همین علت هم شکل پذیری بالاتری دارند. ”
تفاوت در روش تولید میلگرد ساده و آجدار
روش تولید میلگرد استیل و میلگرد آجدار تقریبا مشابه است. تنها فرق میلگرد ساده و آجدار در مرحله شکل دهی آن هاست. برای تولید این نوع از میلگردها، ابتدا شمش های مورد نظر را در کوره های مخصوص با حرارت 1100 درجه سانتی گراد قرار داده و سپس با کمک جریان آب برای نورد آماده می شوند.
این شمش ها، مرحله پخت را در کوره و پس از اینکه به دمای مورد نظر رسیدند، طی می کنند. مرحله بعدی سایزدهی و قالب بندی میلگردهاست. در مرحله قالب بندی، فرق میلگرد ساده و آجدار مشخص می شود. در این مرحله، میلگردهای ساده داخل قالب قرار گرفته و آجدار می شوند.
